Độ dốc mái là gì và cách tính độ dốc mái chuẩn chính xác trong xây dựng

Độ dốc mái nhà một trong những yếu tố rất quan trọng trong việc thiết kế xây dựng nhà ở bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thoát nước của mái. Cùng tìm hiểu chi tiết về tiêu chuẩn và cách tích độ dốc của mái nhà chính xác nhất để có thể thiết kế được mái nhà phù hợp cho từng ngôi nhà.

Tìm hiểu về độ dốc mái nhà

Hãy cùng tìm hiểu về độ dốc mái là gì và cách tính độ dốc mái như thế nào là phù hợp cho ngôi nhà.

Độ dốc mái là gì?

Độ dốc của mái nhà là độ nghiêng của mái so với mặt phẳng của ngôi nhà theo một tỷ lệ nhất định. Hay có thể hiểu là tỉ số giữa chiều cao và chiều dài của mái nhà. Khi lợp mái cần phải đảm bảo độ nghiêng phù hợp với kết cấu của công trình nhằm mục đích thoát nước, tránh việc nước ứ đọng ảnh hưởng đến tuổi thọ của mái tôn gây thấm dột.

Tùy thuộc vào các loại mái nhà như mái ngói hay mái thái sẽ có độ dốc khác nhau. Mái càng có độ dốc cao thì khả năng thoát nước sẽ càng nhanh. Tuy nhiên, việc này sẽ làm quá trình xây dựng tiêu hao nhiều nguyên liệu hơn. Vậy nên độ dốc mái sẽ phụ thuộc nhiều vào nguyên vật liệu làm ra chúng.

Cách tính độ dốc mái

Tùy thuộc vào vật liệu để lợp mái, người thiết kế nên tuân theo quy định về cách tính độ dốc mái nhà như sau:

• Mái lợp bằng fibro xi măng nên có độ dốc từ 30% đến 40%
• Mái lợp bằng tôn múi nên có độ dốc từ 15% đến 20%;
• Mái lợp bằng ngói nên có độ dốc từ 50% đến 60%;
• Mái lợp bằng bê tông cốt thép nên có độ dốc từ 5% đến 8% (Đối với thiết kế nhà có độ dốc của mái < 8%, gia chủ nên tạo khe nhiệt ở lớp bê tông chống thấm. Khoảng cách giữa các khe nhiệt >24m theo dọc nhà)

Công thức để tính độ dốc mái tôn như sau:

Độ dốc mái là tỷ số giữa chiều cao chia cho chiều dài mái tôn. 

Công thức:  i = H/L x 100%    

Trong đó:

i: là độ dốc mái

H: là chiều cao của mái

L: là chiều dài của mái

Tiêu chuẩn độ dốc mái trong xây dựng

Độ dốc mái tôn sẽ được thiết kế tùy thuộc vào kiểu kết cấu của mái ngôi nhà. Mỗi thiết kế sẽ có một kiểu dáng và có độ dốc khác nhau. Dưới đây là những tiêu chuẩn về độ dốc mái nhà cho từng loại công trình nhằm đảm bảo an toàn cũng như tính thẩm mỹ cho ngôi nhà.

Độ dốc mái của nhà cấp 4

Nhà cấp 4 là loại nhà có kết cấu vững chắc, có khả năng chịu lực tốt và không tốn quá nhiều chi phí để xây dựng. Bên cạnh đó, những ngôi nhà cấp 4 thường được xây dựng trên diện tích đất rộng nên độ dốc của mái chỉ cần đủ để đảm bảo cân xứng cho ngôi nhà.

Độ dốc tối thiểu của mái nhà cấp 4 là 10% và tối đa là 20%. Đặc biệt, trong quá trình thi công, người thiết kế cần chú ý đến diện tích để có cách tính độ dốc mái một cách hợp lý để đảm bảo tính thẩm mỹ và chắc chắn cho ngôi nhà.

Độ dốc mái nhà ống

Nhà ống là một trong những mẫu nhà được thiết kế kiến trúc phố biến tại nước ta. Loại hình nhà ở này được xây dựng trên diện tích đất có chiều rộng thường nhỏ hẹp và chiều dài lớn.

Mái của nhà ống thông thường chỉ được lợp ở tầng trên cùng của ngôi nhà (tầng thượng). Vậy theo các kiến trúc sư thì độ dốc mái nhà tiêu chuẩn của nhà ống thường là 10% đến 15% tùy vào diện tích mái cần lợp.

Lưu ý đó là không nên lợp mái có độ dốc quá cao sẽ làm mất đi tính thẩm mỹ của ngôi nhà và sẽ có thể phát ra tiếng ồn lớn khi trời mưa. Với điều kiện kết cấu nhà ống như hiện nay, việc thi công lợp mái tôn chống nóng luôn là vấn đề được ưu tiên hàng đầu, do đó gia chủ nên cân nhắc kỹ lưỡng về vật liệu lợp mái trước khi xây dựng.

Độ dốc mái của nhà công xưởng

Nhà công xưởng thường có diện tích bề mặt lớn nhằm phục vụ cho nhu cầu sản xuất. Vì vậy, độ dốc mái tôn của loại nhà này tối thiểu sẽ là 10% và tối đa là 30%.

Khi lợp mái nhà công xưởng, chủ đầu tư cần đảm bảo tiêu chuẩn vật liệu. Bởi vì nhà xưởng thường chứa nhiều thiết bị và dụng cụ quan trọng. Ngoài ra, chủ đầu tư còn cần chú ý đến hệ khả năng thoát nước của mái nhà là bên trong hay bên ngoài và được nối với hệ thống thoát nước chung của nhà xưởng như thế nào cho hợp lý. Để đảm bảo an toàn cho người lao động và các thiết bị trong công xưởng, xí nghiệp.

Một số lưu ý về độ dốc mái

Để đảm bảo tính thẩm mỹ và tuổi thọ cho mái, người thiết kế cần lưu ý một số tiêu chuẩn thiết kế độ dốc mái nhà như sau:

+ Cần kiểm tra vật liệu lợp mái nếu là mái tôn loại 5 sóng hay 10 sóng, sóng thấp hay cao. Việc sử dụng tôn sóng to sẽ giúp giảm thiểu độ dốc mái tôn và dễ dàng thoát nước trong thời gian sử dụng.

+ Đối với nhà xưởng có mái cách mặt bằng tầng <2,4m thì người thiết kế cần gia cố lại độ dốc mái theo tiêu chuẩn một cách chắc chắn để đảm bảo an toàn. Ngược lại, đối với mái có chiều cao >2,4m, người thiết kế cần bố trí thêm ống thoát nước riêng hỗ trợ.

+ Tùy theo nhu cầu thiết kế của nhà, mái nhiều nhịp sẽ được thiết kế bên ngoài hoặc bên trong và nối với hệ thống thoát nước chung của toàn ngôi nhà. Nếu như hệ thống thoát nước nằm bên trong, người thiết kế cần phải có máng treo hoặc ống dẫn nước đặt bên trong phân xưởng. Chú ý, máng thoát nước cần phải có nắp đậy làm bằng bê tông và có thể tháo dỡ dễ dàng để đảm bảo an toàn.

Trên đây là tổng hợp tiêu chuẩn và công thức tính độ dốc mái nhà. Qua đó, hy vọng quý khách hàng sẽ có thêm những thông tin hữu ích trong quá trình thiết kế và hoàn thiện nhà ở.